ΑΝΑΒΑΘΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΝΕΑ ΔΟΜΗ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΑΡΧΟΝΤΩΝ ΠΡΩΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ
Πέντε βήματα προς τη δημοκρατία

Εννέα άτυπες συναντήσεις εργασίας ανάμεσα σε επιφανή μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και στελέχη κομμάτων αμοιβαίας αποδοχής (που ορίσθηκαν κατόπιν συναίνεσης των πολιτικών αρχηγών ) είχαν ως αποστολή την κατάθεση κοινών προτάσεων προς συζήτηση στη Βουλή με αποκλειστικό ζητούμενο τη βελτίωση της ποιότητας της δημοκρατίας. Οι προτάσεις αυτές (μέρος των οποίων εξασφαλίσαμε για τους αναγνώστες μας) μελετώνται από τους αρχηγούς των κομμάτων της Βουλής και κατόπιν θα αποτελέσουν αντικείμενο ευρείας σύσκεψης υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με πληροφορίες ο πτΔ ήδη έχει στα χέρια του το πολυσέλιδο κείμενο της Επιτροπής Σοφών για την Αναβάθμιση του Δημοκρατίας (ΕΣΑΔ) και αναμένει τις επιμέρους παρατηρήσεις των πολιτικών αρχηγών ώστε να γίνουν οι απαραίτητες συμπληρωματικές διατυπώσεις και τροποποιήσεις προτού εκπονηθεί σχέδιο νόμου, συζητηθεί και κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Οι παρασκηνιακές αντιδράσεις αλλά και ευθείες βολές κατά της Έκθεση Ιδεών των Σοφών προς βελτίωση της ποιότητας της δημοκρατίας στην Ελλάδα, είναι ισχυρές προερχόμενες, όπως άλλωστε αναμενόταν, από πολιτικά και οικονομικά παράκεντρα εξουσίας. Χαρακτηρίζουν τις προτάσεις «ανεδαφικές σχεδόν φασιστικές» επειδή «αποστερούν από το λαό την ψήφο στην επιλογή των τοπικών του αρχόντων».
Προφανώς οι κυβερνήσεις έχοντας τη βεβαιότητα ότι το επίπεδο της δημόσιας Παιδείας σε τούτη τη χώρα νοσεί δραματικά εξαιτίας της έλλειψης χρόνου και χρημάτων για ουσιαστική μόρφωση και πνευματική καλλιέργεια των πολιτών σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, αποφάσισαν να λάβουν μέτρα ώστε τουλάχιστον η διεκδίκηση πολιτικών αξιωμάτων και δημόσιων ευθυνών να διαχωριστεί κατά το δυνατόν από ανοίκειες μωροφιλοδοξίες και ατομικά ή οικογενειακά μικροσυμφέροντα που βρίσκουν πρόσφορο ιδίως σε απομακρυσμένες πόλεις και κοινότητες, διαβρώνοντας κάθε έννοια και αξία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Το θέμα αναμένεται να τραβήξει σε μάκρος έως την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης ως προς τη δομή ανάδειξης των πολιτικών προσώπων και εξουσιών στις τοπικές κοινωνίες της χώρας δηλ. των αρχόντων πρώτου βαθμού. Πάντως ο πρωθυπουργός σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον των στενών του συνεργατών φαίνεται αποφασισμένος να αλλάξει πλήρως τον τρόπο και τα κριτήρια όσων κατέρχονται στην πολιτική αρένα και εκείνων που μέσω αυτής ανέρχονται σε ύπατα αξιώματα.

Οι προτάσεις:
-Κατάργηση της “εντοπιότητας” των υποψηφίων δημάρχων-κοινοταρχών
-Όχι πάνω από 2 θητείες στον ίδιο δήμο ή κοινότητα- η δεύτερη θητεία υπό προϋποθέσεις- πρωταρχική η ευθύνη των κομμάτων για την πρώτη θητεία
-Οι υποψήφιοι να δηλώνουν το ενδιαφέρον τους για το χρίσμα τουλάχιστον ένα έτος προ της καθόδου τους στον πολιτικό στίβο μιας τοπικής κοινωνίας. Εφ’ όσον επιλεγούν αρχίζουν προεργασία αναγνώρισης εδάφους και μελέτης των προβλημάτων.
-Υποχρεωτική δημοσίευση των διαπιστώσεων και απόψεών τους στον τοπικό τύπο.
-Απαγόρευση έναρξης νέων έργων 4 μήνες πριν από τη διεξαγωγή εκλογών. Εξαιρούνται οι εργασίες αποπεράτωσης έργων (που πάντως πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί δυο μήνες προ των εκλογών αλλιώς σταματούν προσωρινά έως την ανάδειξη του νέου τοπικού άρχοντα) καθώς και όσα χρήζουν άμεσης αποκατάστασης (βλάβες ή ζημίες που προκαλούνται από έκτακτα ή αιφνίδια γεγονότα).

Όπως εξηγούσε εμπιστευτικά μέλος της Επιτροπής Σοφών, η κατάργηση της περίφημης εντοπιότητας απαλλάσσει τον υποψήφιο πολιτικό - ιδιαίτερα όταν πρόκειται για επαρχιακές πόλεις, νησιά ή απομακρυσμένους δήμους και κοινότητες των Αθηνών, του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, της Λάρισας, του Βόλου, του Ηρακλείου Κρήτης κοκ - από το βάρος να εξασφαλίσει με κάθε κόστος και κάθε τρόπο τις ψήφους συγγενών, γειτόνων, παλιών φίλων και συμμαθητών ή συνεργατών στη δουλειά, επιτρέποντάς του την ελευθερία κινήσεων και τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων δίχως διλήμματα αν θα κακοκαρδίσει "δικούς του" που έχουν επιρροή. Την επομένη της ανάληψης των καθηκόντων του δεν θα χρειάζεται να υποκύπτει σε προεκλογικές υποσχέσεις, σε συγγενικές και άλλες πιέσεις για ικανοποίηση ξένων προς το σκοπό της αποστολής του προσδοκιών. Δεν είναι νοητό σε μια μικρή τοπική κοινωνία να είναι δεδομένο ότι άρχοντας θα είναι πάντα εκείνος με το πιο μεγάλο σόι, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα χαλάει τα χατίρια των …δικών του ανθρώπων.
Με την κατάργηση της εντοπιότητας, ο δήμαρχος αφοσιώνεται στο έργο που πρέπει να εμφανίσει και όχι στη διαμόρφωση ισορροπιών και τις προσωπικές σχέσεις για την εξασφάλιση μιας μόνιμης καρέκλας στην πόλη του ή το χωριό του. Ως τοπικός άρχων θα ’χει να κερδίσει από την πολιτική του διαδρομή, αφήνοντας πίσω του έργο σωστό και χρήσιμο για το σύνολο των κατοίκων της περιοχής που θα υπηρετήσει για μια ή το πολύ δυο θητείες.
Είναι κοινή πεποίθηση ότι αποτελεί πληγή για ολόκληρη την Ελλάδα και το δημοκρατικό της πολίτευμα το γεγονός ότι υπάρχουν δήμαρχοι σε μικρές περιοχές όπου οι ίδιοι είναι: μανάβηδες, μπακάληδες, αρτοποιοί, ξενοδόχοι ακόμα και ιδιοκτήτες βυτιοφόρων για τους βόθρους των σπιτιών της περιοχής όπου ταυτόχρονα πολιτεύονται. Είναι επίσης γιατροί, φαρμακοποιοί, δικηγόροι που διατηρούν χρόνια μια ντόπια επαγγελματική πελατεία η οποία εντέλει αποβαίνει και πολιτική πελατεία. Βγαίνουν και ξαναβγαίνουν οι ίδιοι άνθρωποι τρεις και τέσσερις τετραετίες, εξαγοράζοντας ψήφους ή τρομοκρατώντας πολλές φορές τους απλούς ανθρώπους που δεν συμμετέχουν σε κόλπα και λοβιτούρες του κλειστού περιβάλλοντος της κατεστημένης τοπικής εξουσίας. Δημιουργούνται παρέες, συμμορίες, μαφίες που ελέγχουν και ορίζουν τα πάντα και τους πάντες καθώς συχνά πρόκειται για τους υδραυλικούς, τους ηλεκτρολόγους, τους παντός είδους εργολάβους μιας συγκεκριμένης περιοχής. Είναι ενδεικτικό ότι οι περισσότεροι καταστηματάρχες αποφεύγουν να εκφράσουν δημοκρατικά και ανοιχτά τη γνώμη τους φοβούμενοι αντίποινα ή εκδικητική συμπεριφορά από τον “ντόπιο και το σόι του” που αύριο μπορεί να αναλάβει ηνία και να καθίσει εκεί για δώδεκα και δεκαπέντε χρόνια Οπότε σου λένε καλύτερα «μόκο και να δούμε». Ναι, αλλά αυτό δεν είναι δημοκρατία. Είναι; Με άλλο θάρρος θα συμμετείχαν οι πολίτες στα θέματα που τους αφορούν καθημερινά στην πόλη όπου ζουν ή εργάζονται αν ήξεραν ότι ο δήμαρχος δοκιμάζεται αφενός από το ίδιο του το κόμμα στην πρώτη θητεία, και, από τον λαό για να έχει άλλη μια, δεύτερη ευκαιρία και τέλος. Μετά φεύγει και πάει σε άλλη περιοχή. Εάν κριθεί επιτυχημένος πηγαίνει με δάφνες σε άλλο δήμο για να υπηρετήσει και να μεγαλουργήσει, εάν όχι επιστρέφει σπίτι του και στην πρότερη επαγγελματική του ενασχόληση.

Παράδειγμα:
Θέλεις να γίνεις πολιτικός και να ασχοληθείς με τα κοινά; Αυτό σημαίνει θυσία. Σημαίνει ότι αφήνεις τη βολή σου για να προσφέρεις στη χώρα σου. Σωστά; Άρα αν υποθέσουμε ότι το σπίτι σου και η οικογένεια σου βρίσκονται στον τάδε δήμο, εσύ θα πρέπει να δραστηριοποιηθείς πολιτικά και να δείξεις τις ικανότητές σου σε ένα διπλανό ή παραδιπλανό δήμο ή κοινότητα. Οφείλεις να αποδείξεις ότι διακρίνεις τα προβλήματα που υπάρχουν, ότι ξέρεις να αξιολογείς και να προτείνεις λύσεις σύμφωνα με το πρόγραμμα που είχες τη δυνατότητα να εκπονήσεις και να παρουσιάσεις στη διάρκεια του έτους της προεργασίας.
Είναι απολύτως ψευδές και παραπλανητικό ότι δήθεν κάποιος που έχει γεννηθεί ή ζει για χρόνια σε μια πόλη γνωρίζει τα προβλήματά της και τον τρόπο να τα αντιμετωπίσει. Είναι σαν να ισχυριζόμαστε ότι κάποιος π. χ ο κ. Βουλγαράκης, έχει γεννηθεί ειδικός στα θέματα Δημόσιας Τάξης και Πολιτισμού ή ότι η κα Μπακογιάννη θα δείξει την πραγματική αξία της μονάχα όταν γίνει πρωθυπουργός.
(Και μη παρεξηγείτε τα ονόματα. Ορίστε να πω άλλα: π. χ ότι η κα Κούρκουλα ήταν γεννημένη για υφυπουργός Παιδείας ή ο κ. Πάγκαλος για υπουργός Μεταφορών κλπ).

Κανείς δεν έχει γεννηθεί προετοιμασμένος για συγκεκριμένα αξιώματα. Η πολιτική αξιοσύνη αποδεικνύεται σταδιακά με κόπους, θυσίες και έργα. Άλλωστε η περίφημη εντοπιότητα για τα πρόσωπα της κεντρικής πολιτικής σκηνής έχει αποκλειστικά κομματικό χαρακτήρα όταν πρόκειται για το πού κατεβαίνει κάποιος ως βουλευτής. Το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τους δημάρχους: Αφού λειτουργούν ως τοπικοί κομματικοί παράγοντες τουλάχιστον ας είναι αυτό καθαρό και ξάστερο ευθύς εξ’ αρχής κι ας μη κρύβονται πίσω από το δάχτυλο μιας δήθεν ανεξάρτητης προσωπικότητας που αναδεικνύεται στα καλά καθούμενα. Ας διορίζει η εκλεγμένη κυβέρνηση του δημάρχους της και ας αναλάβει πλήρως την ευθύνη των επιλογών προσώπων ώστε στη δεύτερη τετραετία να τους θέσει στην κρίση του λαού εφόσον θεωρεί ότι οι εκλεκτοί της επέτυχαν στην αποστολή τους και είναι άριστοι και αρεστοί. Αλλιώς ας τους αποσύρει όσο είναι καιρός. Αυτό βεβαίως προϋποθέτει ότι τα κόμματα θα λειτουργούν και ως δεξαμενές παραγωγής πολιτικής και ως διυλιστήρια ήθους και χαρακτήρων.
Η δοκιμασία των δυο θητειών στον ίδιο δήμο είναι επαρκής – εφόσον ο πολιτικός αποδειχθεί άξιος και επαρκής - ώστε σταδιακά από τον κατώτερο βαθμό διοίκησης να ανέλθει σε υψηλότερα αξιώματα. Κρίνεται από το έργο που αφήνει κάθε φορά στους δήμους όπου υπηρετεί. Κανονικά, σχολίασε ένας άλλος σοφός, εάν κάποιος θέλει να γίνει βουλευτής ή υπουργός θα πρέπει να διοικήσει μια μικρή κοινωνία τουλάχιστον 3 φορές ώστε την τέταρτη να κρίνει ο λαός μιας περιφέρειας εάν θα του επιτρέψει να έχει θέση στο ελληνικό Κοινοβούλιο.

Διασαφήνιση:
Την πρώτη φορά ο δήμαρχος θα διορίζεται από το κόμμα του οποίου είναι φίλος ή μέλος. Το ποιο κόμμα θα διορίσει δήμαρχο κάπου εξαρτάται από το ποιο ήταν το πλειοψηφούν κόμμα στη συγκεκριμένη περιοχή κατά τις τελευταίες εθνικές εκλογές. Έτσι οι πράξεις και τα έργα του θα βαρύνουν εξ’ ολοκλήρου το κόμμα που τον επέλεξε από τη “δεξαμενή” των προς αξιοποίηση στελεχών.
Τη δεύτερη φορά και εφόσον το κόμμα συμφωνεί, ο συγκεκριμένος δήμαρχος ζητά την ψήφο των πολιτών. Εάν τα καταφέρει, ολοκληρώνει τη θητεία του στον συγκεκριμένο δήμο και αποχωρεί παραδίδοντας την σκυτάλη στον επόμενο διοριζόμενο. Εάν, μετά το πέρας και της δεύτερης θητείας του, κριθεί πάλι άξιος, τότε, αναλαμβάνει μεγαλύτερο δήμο και μόνον μετά την τρίτη θητεία ως δήμαρχος θα έχει τη δυνατότητα να ζητήσει την ψήφο των πολιτών μιας περιφέρειας ώστε να μπει και στη Βουλή απ’ όπου, υπηρετώντας τουλάχιστον για δυο συνεχείς τετραετίες, μπορεί να ατενίζει με αισιοδοξία την τιμή για ένα υπουργικό θώκο.
Από κει και πέρα, το πώς μπορεί ένας δοκιμασμένος και ψημένος πολιτικός να αναλάβει την πρωθυπουργία στη χώρα είναι εύκολο να κατανοηθεί.
Όπως επίσης είναι εύκολο να κατανοηθεί πώς μπορεί να προκύπτει και Πρόεδρος της Δημοκρατίας με κύρος και ανάστημα πραγματικού ηγέτη.

Απαραίτητη διευκρίνιση:
Το ανωτέρω “ρεπορτάζ” και τα συναφή σχόλια αποτελούν μια εντελώς θεωρητική υπόθεση εργασίας και σκέψης του συντάκτη τους που δηλώνει ευθαρσώς ότι εξάσκησε τη φαντασία του επί της ηλεκτρονικής οθόνης και ως εκ τούτου ουδεμία σχέση του κειμένου και των προτάσεων υπάρχει με την ελληνική πραγματικότητα.
Είμαστε ανοιχτοί σε κάθε ιδέα που αποσκοπεί στην προαγωγή και την προάσπιση του δημοκρατικού πολιτεύματος στη σημερινή εποχή επειδή κουραστήκαμε με τις κοινοτοπίες του καθενός να βροντοφωνάζει πόσο ανεξάρτητος είναι και πανέτοιμος να παραλάβει την καμένη γη για να την αναστήσει, ή να συνεχίσει το έργο που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει στην πρώτη τετραετία διότι…ως ασυμβίβαστος αγωνιστής έχει πάντοτε αντίπαλο την εκάστοτε κυβέρνηση και τα υπουργεία που του δένουν τα χέρια και τα λοιπά και τα λοιπά.